“Eten moet vooral lekker zijn”
Als sporter vraag je veel van je lichaam. Trainen, trainen en nog eens trainen is niet voldoende. Een gezonde sportvoeding is van onschatbare waarde: het kan het verschil maken tussen winst en verlies! Chef-kok Erik te Velthuis spant zich dagelijks in om onze (toekomstige) topsporters op Papendal van een optimale sportvoeding te voorzien. Een gesprek met een bevlogen pro(e)fessional.
Het onderwerp voeding leeft enorm. De kranten staan bol van zaken die je niet mag eten, adviezen van wat je vooral wel moet eten en waarschuwingen van allerlei instanties, die soms lijnrecht tegenover elkaar staan.
Topsportrestaurant
Voor sporters is het dan ook niet eenvoudig te bepalen wat goed is voor hen en hun prestaties. Voor topsporters en voor topsporttalenten die verbonden zijn aan het Centrum voor Topsport en Onderwijs in Arnhem, CTO Papendal, is er het Topsportrestaurant, geleid door chef-kok Erik te Velthuis. “Het Topsportrestaurant, een initiatief van directeur Jochem Schellens, is onderdeel van Sportcentrum Papendal. Dit hypermoderne topsportcentrum biedt Nederlandse topsporttalenten de mogelijkheid training op topsportniveau, scholing, huisvesting en voeding op één ‘campus’ te combineren. Sportcentrum Papendal is daarnaast ‘thuisplaats’ voor tal van olympische topsporters in diverse disciplines.”
Bijzonder aan het Topsportrestaurant, dat uitsluitend gebruikt wordt door de topsport op Papendal, is de functionele topsportvoeding, die puur en dagvers wordt bereid. Te Velthuis is voortdurend in gesprek met sporters, voedingsdeskundigen en coaches om de topsporter doelgericht te bedienen. Maar, zo stelt Te Velthuis vol vuur, “eten moet vooral lekker zijn. Dat is de grondslag van alle gerechten die ik maak.”
Timen
Te Velthuis laat met zijn werk zien hoe eenvoudig gezonde maaltijden vers bereid kunnen worden met recepten die passen in zijn professionele zienswijze omtrent voeding, preparatie, presteren en herstel. “Herstel is de eerste voorbereiding op de volgende prestatie. Daarom bieden wij de topsporters over de gehele dag allerlei vormen van herstelvoeding aan, met specifieke aandacht voor eiwit-, koolhydraat- en vochtherstel.”
Hoewel het lastig is met stelligheid te claimen dat het aanpassen van je voedingspatroon direct succes oplevert voor de sporter, is Te Velthuis ervan overtuigd dat dat wel zo is. “Wij zien gewoon resultaat als je voeding over de gehele dag ‘timet’. Goede voeding werkt bewezen tot een beter herstel, minder blessures, sneller herstel na blessures en daardoor dus tot een beter resultaat. De motor loopt gewoon beter.”
Voeding kan dus helpen om het maximale uit je sportbeoefening te halen. Maar hoe dan? “Maak gebruik van specifieke voeding en recepten voor optimaal eiwit-, koolhydraat- en vochtherstel en time de inname van deze materie goed. Zorg voor een grote variatie aan grondstoffen, zodat alle benodigde vitamines en mineralen in de voeding zitten. Koppel dit aan een uitgekiende inname van de juiste vetten uit pure voedingsmiddelen. Dan ben je een heel eind op de goede weg.”
Leren en delen
Door voedingswetenschap, sportdiëtetiek en de kookpraktijk samen te brengen worden de topsporters op Papendal optimaal bediend met innovatieve basisvoeding. Voeding voor inspanning of herstel, gezonde tussendoortjes en reguliere sportmaaltijden met alle benodigde voedingsstoffen, vitaminen en mineralen.
Te Velthuis vindt het heel belangrijk om niet stil te staan. “Ik ben nooit tevreden met wat ik al weet en wil altijd weer bijleren en behaalde successen doorontwikkelen. Ik voel me lekker in een creatieve omgeving en denk in oplossingen. Voeding is mijn topsport geworden. Dagelijks leg ik de lat weer hoger, iedere dag weer kan het morgen beter.”
Het geleerde deelt hij graag: “In het CTO-programma is het houden van voedingsworkshops een vast onderdeel voor de topsporter, die staat centraal in dit proces. Samen met Anja van Geel, sportdiëtiste van CTO Papendal, houden we diverse soorten voedingsworkshops. We brengen onze kennis over voeding over op de topsporters. Zo leren ze niet alleen de juiste keuzes te maken, maar kunnen ze het ook zelf in de praktijk brengen. Samen met InnoSportLab Papendal, maar ook vanuit het project Eat2Move, wordt verder middels innovatieve samenwerking gekeken hoe de eenvoudige voedingsmiddelen die wij bereiden ook door fabrikanten te maken zijn, voor bijvoorbeeld de gezondheidszorg. Op deze wijze werken we aan toepassing en overdracht van kennis.”
Goud op je Bord
Om de sporter enig houvast te bieden schreef Te Velthuis in samenwerking met topsportdiëtiste Brenda Frunt Goud op je Bord. ‘Voor iedereen die van sporten en lekker eten houdt’, zo luidt de ondertitel. Uit dit boek verschijnt wekelijks een heerlijk recept op Sport.nl.
Te Velthuis: “Juist die praktische combinatie van een topsportdiëtiste en een chef-kok is de drager van het succes. Brenda zag voedingselementen die essentieel zijn om te presteren en ik creëerde daar dan weer een gerecht van. Een supersamenwerking, tot op de dag van vandaag. We schreven het boek vanuit de gedachte dat je met weinig tijd, een minimum aan ingrediënten en een geringe kookkennis toch een smakelijke sportmaaltijd op tafel kunt zetten.”
Ook voor de breedtesporter
De gerechten in het met prachtige foto’s van Michel Zoeter geïllustreerde sportkookboek zijn heel geschikt voor prestatiesporters. Maar ook de breedtesporter heeft er veel aan. “Variatie in producten, een juiste verhouding tussen de energieleveranciers en, nog belangrijker, een hoge voedingswaarde wat vitamines en mineralen betreft, maken onze topsportmaaltijden compleet. Belangrijk voor topsporters, maar ook voor ‘gewone’ sportende mensen, jong en oud”, aldus Te Velthuis.
“De recepten bevatten geen ingewikkelde producten. Alle ingrediënten zijn vers te koop in de supermarkt en waar er wordt geadviseerd om producten in de biologische winkel te kopen, is dat altijd doelgericht. Dus zonder stad en land te hoeven afreizen kun je beschikken over de juiste voedingsmiddelen. Alles is heel herkenbaar en daardoor bij uitstek geschikt voor de breedtesporter.”
Stoorzender
Met al die drukke bezigheden schiet de persoonlijke sportbeleving er nog wel eens bij in. “Ik doe zelf aan hardlopen en fitness. Daarmee kies ik bewust voor sporten waarbij ik zelf kan bepalen wanneer ik ze doe. Het continu klaarstaan voor de agenda van de ander en betrokken zijn bij tal van innovaties en samenwerkingen werkt nu eenmaal als stoorzender op mijn eigen sportintensiteit. Ik merk echter wel heel direct dat extra aandacht voor het optimaliseren van mijn voedings- en beweegpatroon heel duidelijk resultaat geeft op ‘fit zijn’, ‘scherp zijn’ en ‘proactiviteit’ en maakt dat ik me gewoon lekker in mijn vel voel.”
Advies
Zoals de chef-kok te kampen heeft met een overvolle agenda, zo hebben ook veel breedtesporters een druk bestaan. Het gezond en vers koken schiet er dan al snel bij in. Te Velthuis besluit dan ook met een dringend advies voor de recreatieve sporter met weinig tijd: “We worden tegenwoordig bedolven onder de kant-en-klaarzakjes en -pakjes die veel goeds suggereren, maar dat zeker niet zijn. Kijk en organiseer je kookgedrag vanuit de gedachtegang van Goud op je Bord en je bent heel eenvoudig in staat vers en gezond te koken.”
Foto's: Sportcentrum Papendal, NOC*NSF, Erik te Velthuis en Michel Zoeter
Publicatiedatum: 06-11-2014