Hoe voorkom ik een tekenbeet?
"Ik ga zodra het mooi weer wordt graag hardlopen in het bos en weet dat je dan moet oppassen voor teken. Maar waar moet ik precies op letten om geen tekenbeet op te lopen? En wat moet ik doen als ik toch gebeten ben door zo’n klein beestje?"
Lia, 31 jaar
Teken zijn een soort piepkleine bruinzwarte spinnetjes. Ze kunnen zich vastzuigen in je huid en zich daar tegoed doen aan jouw bloed. Ze laten pas los als ze verzadigd zijn, na een dag of vijf. Teken houden zich niet alleen op in het bos, je vindt ze ook rond sportvelden, in het park, in duin en heide en zelfs in je eigen tuin. Vooral tussen maart en oktober moet je oppassen. Van een tekenbeet op zich hoef je niet eens iets te merken. Maar als de teek drager is van de ziekte van Lyme, heb je binnen drie dagen tot drie weken na de beet een rode ring rond de plek waar je gebeten bent.
Een teek verwijderen
Zie je de teek op je lichaam wel, verwijder hem dan zo snel mogelijk met een licht draaiende beweging. Dit kun je het beste doen met behulp van een speciaal pincet dat je koopt bij de drogist, maar die heb je tijdens het sporten natuurlijk niet altijd bij de hand. De teek met je vingers verwijderen kan ook. Denk erom dat je de teek niet kapot knijpt en ook geen alcohol gebruikt bij het verwijderen. De teek kan dan zo schrikken dat hij zijn gif in jouw huid spuit.
Verwijder je de teek binnen 24 uur, dan is de kans klein dat je de ziekte van Lyme oploopt. Bij twijfel is het verstandig om even langs de huisarts te gaan. Die kan een bloedonderzoek laten doen en als dat nodig is antibiotica voorschrijven.
Van hoofdpijn tot gewrichtsontsteking
Als je de teek niet hebt opgemerkt, ga je na een paar dagen de vervelende gevolgen merken: je krijgt symptomen die lijken op die van een griep. Hoofdpijn, vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, opgezette lymfeklieren en wondjes, je kunt er allemaal last van krijgen. Vervolgens kunnen er ernstiger klachten ontstaan, zoals hartkloppingen, gewrichtsontsteking, gezichtsverlamming en neurologische symptomen. Als je niet op tijd naar de huisarts gaat, kan de ziekte chronisch worden.
Een tekenbeet voorkomen
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Met deze praktische tips verklein jij tijdens het sporten het risico op een tekenbeet:
- Teken zijn gefixeerd op blote stukjes huid. Ga je sporten in het bos of in een ander gebied waar teken zich graag bevinden, doe dat dan niet in een korte broek of rokje, maar trek een lange trainingsbroek aan en stop de pijpen in je sokken en je sportshirt in je broek, zodat de teek niet onder je kleren kan kruipen. Controleer na het sporten je huid om er zeker van te zijn dat je echt geen teken ziet.
- Draag sportkleding in een lichte kleur. Hierop zijn teken beter te zien.
- Wees niet te avontuurlijk, maar blijf in het bos op de gebaande paden. Zorg dat je niet in aanraking komt met bomen, struiken en grassen.
- Spray of smeer je huid voor het sporten in met insectenwerende middelen met DEET of permethrine. Dit weert of doodt teken. Je koopt het bij de drogist of de apotheek.
- Sport je in een omgeving waar teken zitten, trek dan na je training je kleding uit en was en droog die op een hoge temperatuur.
Week van de Teek
Het is momenteel de Week van de Teek, om de aandacht weer eens goed te vestigen op teken en tekenbeten en de mogelijke gevolgen van de ziekte van Lyme. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) is deze week een grootschalig tekenonderzoek gestart voor mensen die al de ziekte van Lyme hebben. Vorig jaar lanceerde het RIVM in de Week van de Teek de gratis app Tekenbeet, verkrijgbaar in Google Play en handig om bij de hand te hebben als je onderweg nog eens na wilt kijken hoe teken eruitzien en hoe je ze correct en snel verwijdert.
Bronnen: Blessure-aanwijzer, Gezond Wandelen en Sportzorg.nl.
Foto: Shutterstock
Publicatiedatum: 16-04-2015